Gezondheid is niet alleen onderdeel van de economie; het is de economie zelf. Als we een eerlijkere, duurzamere en gezondere toekomst voor iedereen in Europa willen creëren, moeten we gezondheid centraal stellen in ons economisch denken. Alba Godfrey, Senior Research Coordinator bij EuroHealthNet, bespreekt dit.
Wat betekent 'welzijn' precies?
Op het eerste gezicht klinkt het eenvoudig genoeg. 'welzijn' gaat over 'welzijn', zowel fysiek als mentaal, je 'gezond en gelukkig' voelen. En hoewel dit misschien eenvoudig lijkt, wordt het al snel een stuk ingewikkelder als je onder de oppervlakte krabt.
De vraag is: wat is er echt nodig om gezond, wel en gelukkig te zijn? Een goede plek om te beginnen bij het zoeken naar antwoorden is Kate Raworths boek. Donut-economieZij presenteert een visie waarin welzijn afhankelijk is van toegang tot en eerlijke verdeling van basisbehoeften, zoals gezondheidszorg, voedsel, water, energie, huisvesting, onderwijs en inkomen, zonder de grenzen van de planeet te overschrijden.
De basisprincipes die ten grondslag liggen aan een goed leven
De sociale basis van het model beschrijft ook de basisprincipes die ten grondslag liggen aan een goed leven; niet alleen materiële behoeften, maar ook fundamentele menselijke behoeften zoals sociale en gendergelijkheid, ondersteunende netwerken, een politieke stem, en vrede en rechtvaardigheid. Cruciaal is dat deze essentiële zaken alleen de basis kunnen vormen voor een veilige en rechtvaardige ruimte waarin de mensheid kan floreren als ze omgeven is door een ecologisch plafond. Met andere woorden, als de planeet zelf een veilige omgeving is om in te leven.
Wordt het al ingewikkelder? Ja, misschien wel. Het voelt misschien zelfs alsof we afstappen van dat oorspronkelijke idee van 'gezond en gelukkig' zijn. In werkelijkheid bewegen we ons naar een vollediger begrip van wat dat werkelijk betekent. Als we er beter naar kijken, gaan de Sociale Stichting en het Ecologisch Plafond fundamenteel over gezondheid. Dit is gezondheid in de breedste zin van het woord. We hebben het niet alleen over voorschriften en wachttijden voor zorg, maar over de sociale, economische, commerciële, politieke en omgevingsbepalende factoren van gezondheid – de omstandigheden waarin mensen geboren worden, opgroeien, leven, werken en ouder worden.
Als we het zo bekijken, is gezondheid niet slechts een onderdeel van de Donut; het is de kern ervan.
Een welzijnseconomie is, in termen van Donut, een economie die stelt iedereen in staat om een gezond en gelukkig leven te leiden, met waardigheid en een doel, binnen de planetaire grenzenEn het sleutelwoord hier is iedereenEen maatschappij waarin sommigen floreren terwijl anderen het moeilijk hebben, is niet echt goed. Het verkleinen van de ongelijkheid op basis van inkomen, geslacht, geografie en generaties staat centraal in het model.
Welzijn ontstaat niet in isolatie
Door welzijn te koppelen aan gezondheid in de breedste zin van het woord, begrijpen we dat welzijn niet geïsoleerd plaatsvindt – het is juist een collectieve inspanning. Individueel welzijn is nauw verbonden met het welzijn van de gemeenschap en de maatschappij. Sociale cohesie en vooruitgang zijn essentieel voor een goede levenskwaliteitWe zitten dus allemaal in hetzelfde schuitje, letterlijk.
Voor sommigen lijkt het misschien vreemd dat een organisatie als EuroHealthNet (gericht op volksgezondheid) welzijnseconomische ideeën bespreekt en promoot. Ik bedoel, is dat niet een taak voor economen? Maar als we deze bredere definitie van welzijn bekijken, is het volkomen logisch. Gezondheid wordt gevormd door onze economieën, samenlevingen en omgeving. Het past perfect bij de volksgezondheid, en degenen die in de gezondheids- en sociale sector werken, spelen hierbij geen bijrol, maar zijn essentieel voor de discussie.
Daarmee worden sectorale verschillen gedicht en krijgen beleidsmakers inzicht in hoe professionals op het gebied van gezondheid en sociale zaken kunnen bijdragen aan welzijnseconomische discussies. Bovendien wordt economen duidelijk gemaakt hoe belangrijk het is om gezondheid centraal te stellen in hun denken.
Economisch gezien zinvol
We hebben het hier niet alleen over waarden; de cijfers tellen ook op. Een goede gezondheid is iets waar we ons allemaal mee kunnen identificeren en wat we willen bereiken, voor onszelf en voor onze dierbaren. Investeren in omstandigheden die de gezondheid beïnvloeden, is niet alleen moreel verstandig, maar ook economisch. bewijsmateriaal toont aan dat elke geïnvesteerde euro in de volksgezondheid tot wel 14 euro aan economische voordelen kan opleveren. Dit komt vooral door lagere kosten voor de gezondheidszorg, een hogere productiviteit en een sterkere sociale cohesie.
De klimaatverbinding
En dan is er nog het verband met het klimaat. De link tussen gezonde mensen en een gezonde planeet is niet alleen poëtisch, het is praktisch en echt.[I] Investeren in betere milieuomstandigheden, om ervoor te zorgen dat de planeet een veilige en gezonde plek is voor iedereen, is zowel een ethische noodzaak als een slimme economische strategie. Een recent systematisch overzicht gepubliceerd in The Lancet Planetary Health toont aan dat veel studies aantonen dat de kosten van 'netto-nul'-beleid ruimschoots worden gecompenseerd door de gezondheidsgerelateerde economische voordelen. Het aanpakken van luchtvervuiling, ongezonde voeding en fysieke inactiviteit is een belangrijke stap. belangrijkste aandachtsgebieden.
Hoe gaan we nu verder?
Net als bij de definitie van 'welzijn' is er geen eenduidig antwoord. Maar we kennen wel een aantal essentiële zaken. Eén daarvan is het belang van samenwerking tussen overheidsniveaus en sectoren – gezondheid, onderwijs, milieu, financiën – om een samenwerkende kracht te creëren van samenhangend beleid dat de realiteit weerspiegelt. Een andere essentiële factor is samenwerking met gemeenschappen. Een welzijnseconomie moet inclusief en participatief zijn, vertrouwen opbouwen en geworteld in levenservaringen, en inspelen op de behoeften van mensen, zowel nu als in de toekomst.
We hebben ook actie van overheden nodig. Dat betekent wetgeving aannemen die welzijnsdoelen verankert, duidelijke mandaten voor actie biedt, ondersteund door budgetten en langetermijnactieplannen. Het betekent ook dat de private sector gereguleerd moet worden, vooral waar bedrijfsbelangen de gezondheid ondermijnen. Cruciaal is ook dat we meten wat ertoe doet. We moeten afstappen van het beoordelen van de economische prestaties van een land aan de hand van zijn militaire uitgaven of vervuilende industrieën, en ons in plaats daarvan richten op wat er echt toe doet: de gezondheid en het welzijn van mensenHet monitoren van resultaten is essentieel om de impact aan te tonen en verantwoording af te leggen.
Misschien hebben we vooral leiderschap nodig. We hebben toegewijde, gedreven individuen en organisaties nodig die het voortouw nemen en verandering teweegbrengen op het hoogste beleidsniveau en in de praktijk in lokale gemeenschappen. We hebben allemaal invloed en zeggenschap in zowel ons professionele als persoonlijke leven, of het nu gaat om de publieke dienstverlening, het maatschappelijk middenveld, het bedrijfsleven of een lokale gemeenschapsgroep – onze stem doet ertoe. Het is nu tijd om in actie te komen. De overstap naar een welzijnseconomie zal niet van de ene op de andere dag gebeuren, maar het is noodzakelijk en bovenal mogelijk.
Het besef dat gezondheid niet slechts een sector is, maar een rode draad door alle aspecten van ons leven, is wat mij op de been houdt, zelfs op dagen waarop het lijkt alsof we achteruitgaan in plaats van vooruit.
Door gezondheid centraal te stellen in deze transitie, kunnen we de focus verleggen en verandering teweegbrengen. Zo komen we in de richting van een welzijnseconomie die is gebaseerd op gelijkheid, veerkracht en zorg.
Alba Godfried
Alba is coördinator van het onderzoeksplatform. Ze richt zich op milieugezondheid en gezondheidsgelijkheid en helpt baanbrekend onderzoek te vertalen naar beleid en praktijk, en pleit voor een groene en rechtvaardige transitie. Alba leidt de bijdrage van EuroHealthNet aan een aantal Horizon Europe- en Horizon 2020-projecten, waaronder BEST-COST (voor het verbeteren van methodologieën voor de sociaaleconomische kostenbeoordeling van milieustressoren zoals luchtvervuiling), PSLifestyle (voor het co-creëren van een online tool waarmee iedereen persoonlijke stappen kan zetten naar een duurzamere levensstijl), BlueAdapt (voor het aanpassen aan klimaatverandering in onze wateren op manieren die de gezondheidseffecten verminderen) en RESONATE (voor het opbouwen van individuele en gemeenschappelijke veerkracht door middel van natuurtherapieën).