Ο Τσόρτσιλ είχε πει: «Ποτέ μην αφήνεις μια καλή κρίση να πάει χαμένη». Η εστίαση στη δημόσια υγεία από την πανδημία COVID-19 έχει πυροδοτήσει ένα κύμα νέων ευκαιριών για την ενίσχυση της υγείας και της ευημερίας. Η πανδημία απέδειξε την αξία της υγείας σε κοινωνίες που λειτουργούν καλά και ευημερούν. Είδαμε τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας για καλύτερη ετοιμότητα κατά της πανδημίας, μια νέα ευρωπαϊκή στρατηγική περίθαλψης για την ενίσχυση της ποιότητας της περίθαλψης, μια δεκαπλάσια αύξηση του προγράμματος υγείας της ΕΕ και ένα φιλόδοξο νέο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη διευκόλυνση της μεταρρύθμισης στα κράτη μέλη.
Ξεκλείδωμα των δυνατοτήτων
Υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες αυτές οι πρωτοβουλίες, αν και εφαρμόζονται καλά στα κράτη μέλη, να επηρεάσουν θετικά την υγεία και την ευημερία των Ευρωπαίων. Ωστόσο, μια πιο λεπτομερής ματιά δείχνει ότι αυτές οι πρωτοβουλίες μπορεί να μην οδηγήσουν απαραίτητα στη συστημική αλλαγή που απαιτείται για βιώσιμο αντίκτυπο, όπως αποδεικνύεται για παράδειγμα από την ανάλυσή μας για το Recovery and Resilience Facility. Είναι κατανοητό ότι επικεντρώνονται στον επείγοντα χαρακτήρα των τρεχουσών κρίσεων - όπως η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και του κοινωνικού τομέα, οι κακές συνθήκες εργασίας για τους φροντιστές, το υψηλό κόστος ενέργειας και η επισιτιστική ανασφάλεια. Ωστόσο, οι περισσότερες λύσεις δεν υπερβαίνουν την άμεση κρίση και δεν αντιμετωπίζουν τις υποκείμενες, αλληλένδετες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να καθυστερεί τη θέσπιση αυστηρότερης νομοθεσίας για τη χρήση φυτοφαρμάκων για λόγους επισιτιστικής ανασφάλειας, που επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα και τελικά την υγεία μας. Οι επενδύσεις σε κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας, όπως η βελτίωση της μακροχρόνιας φροντίδας των ηλικιωμένων είναι ζωτικής σημασίας, αλλά όχι βιώσιμες εάν δεν επενδύσουμε επίσης σε μεγάλο βαθμό στην υγιή γήρανση. Ομοίως, η καταπολέμηση της φτώχειας μπορεί να αποφέρει περισσότερα οφέλη για την υγεία από την επένδυση σε νέα νοσοκομεία ή θεραπεία ειδικών. Οι χρόνιες ασθένειες επηρεάζουν δυσανάλογα τους φτωχούς και με τη βελτίωση των υγιεινών συνθηκών διαβίωσης και εργασίας, αυτές οι ασθένειες μπορούν να προληφθούν. Η ενίσχυση της προαγωγής και των υπηρεσιών ψυχικής υγείας αποτρέπει επίσης την εμφάνιση άλλων προβλημάτων υγείας και κοινωνικών προβλημάτων.
Μια ευκαιρία για αλλαγή
Οι καιροί κρίσης είναι μια ευκαιρία για αλλαγή για την υγεία και την ευημερία, εάν αναπτύξουμε ένα ισχυρότερο συλλογικό όραμα για τα είδη των κοινωνιών προς τα οποία θα θέλαμε να μεταβούμε, αντί απλώς να «αντιδράμε» σε άμεσα προβλήματα. Αυτό το όραμα θα πρέπει να βασίζεται στη «συστημική σκέψη» λαμβάνοντας υπόψη την αλληλεπίδραση και τις αλληλεξαρτήσεις πολιτικών και δράσεων. Αυτό θα βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις και τις επιλογές πολιτικής και θα θέσει τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την επίτευξη καλύτερης υγείας και ευημερίας.
Μια οικονομία ευημερίας
Η οικονομία της ευημερίας είναι ένα παράδειγμα τέτοιου οράματος. Δεν εστιάζει μόνο στην παροχή οικονομικής ανάπτυξης, αλλά στην υγεία και την ευημερία ως κινητήριες δυνάμεις και ως αποτέλεσμα αυτής της ανάπτυξης. Αυτό απαιτεί σεβασμό και αποκατάσταση των φυσικών περιβαλλόντων και των πόρων, ως παραγόντων που είναι σημαντικοί για την ανθρώπινη υγεία και ευημερία. Απευθύνει έκκληση στην κοινωνική καινοτομία και συμμετοχή, καθώς και στην επένδυση στην πρόληψη και στην παροχή ευκαιριών σε όλους να αναπτύξουν περαιτέρω δεξιότητες και ταλέντα. Οι επενδύσεις στην πρώιμη παιδική ηλικία και στη διάρκεια της ζωής, με μια προσωποκεντρική, ενδυναμωτική προσέγγιση θα έχουν τα πιο θετικά αποτελέσματα στην υγεία και την ευημερία μακροπρόθεσμα. Η ψηφιακή και η τεχνολογική καινοτομία μπορούν επίσης να υποστηρίξουν αυτές τις αλλαγές του συστήματος με θετικούς ανατρεπτικούς τρόπους. Αρκετά από τα άρθρα αυτής της νεότερης έκδοσης του περιοδικού συμβάλλουν σε αυτή τη φιλοδοξία να γίνει πραγματικότητα το όραμα μιας οικονομίας ευημερίας.
Κοινωνική καινοτομία
Ο καθηγητής Martin Dietrich, αναπληρωτής διευθυντής του BZgA και Πρόεδρος του EuroHealthNet εξερευνά κοινωνική καινοτομία για να βοηθηθούν οι κοινότητες στην Ευρώπη. Με ποιον τρόπο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση και την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης και της ευημερίας; Πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε τις πιο ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας μέσω εννοιολογικών, διαδικασιών, προϊόντων ή οργανωτικών αλλαγών;
Κρίση κόστους ζωής
Ένα δεύτερο άρθρο από την Pia Sundell, Εκτελεστική Διευθύντρια του Φινλανδικού Συνδέσμου Παιδικής Ευημερίας και Αντιπρόεδρο του EuroHealthNet, εξετάζει τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι οικονομικές περικοπές στις κοινοτικές πρωτοβουλίες. Πώς αυτές οι περικοπές απειλούν την υγεία και την ευημερία των πιο ευάλωτων στις κοινωνίες μας, ιδιαίτερα των παιδιών και των νέων;
Ακούμε από την ομάδα της Dr Sumina Azam (Υπεύθυνη Πολιτικής και Αναπληρώτρια Διευθύντρια Πολιτικής και Διεθνούς Υγείας στη Δημόσια Υγεία της Ουαλίας και Αντιπρόεδρος του EuroHealthNet), την Dr Louisa Petchey και τη Manon Roberts, οι οποίοι σκέφτονται πώς γενικά η κρίση κόστους ζωής επηρεάζει τη δημόσια υγεία. Ποια είναι τα διδάγματα που αντλήθηκαν;
Καινοτόμος υγειονομική περίθαλψη
Ακούμε από την Karin Skierus, η οποία εργάζεται ως α Σύμβουλος τσίρκου στην περιοχή Västra Götaland στη Σουηδία. Καθώς τα αυξανόμενα στοιχεία καταδεικνύουν τις δυνατότητες των τεχνών, των δημιουργικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων για την ενίσχυση της ευημερίας και της υγείας, η Πολιτιστική Στρατηγική της περιοχής εργάζεται για τη δημιουργία μιας πολιτιστικής περιοχής που έχει την κοινωνική ισότητα, τη βιωσιμότητα, την ισότητα των φύλων και την ποικιλομορφία στην καρδιά της.
Εκτός από την κοινωνική καινοτομία, μια οικονομία ευημερίας μπορεί επίσης να διευκολυνθεί από την ψηφιακή καινοτομία. Διαβάσαμε το προσωπική ιστορία της Petra Hoogendoorn (Συντονίστρια του έργου Horizon Europe Label2Enable) και πώς ασχολήθηκε με τις εφαρμογές υγείας και την πιστοποίηση. Οι εφαρμογές υγείας έχουν τη δυνατότητα να γεφυρώσουν το χάσμα της ανισότητας καθώς και τον ψηφιακό γραμματισμό και την ικανότητα να ενδυναμώνουν τα άτομα.
Οικονομία γήρανσης
Εμβαθύνουμε επίσης στην οικονομία ενός γηράσκοντος πληθυσμού με την ομάδα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου, τον καθηγητή Charles Normand, την Gemma Williams και τον Jonathan Cylus. εξετάσει τα οικονομικά της υγιούς και ενεργού γήρανσης, τις βιώσιμες προσεγγίσεις και τις επιπτώσεις της υγιούς γήρανσης. Πώς θα επηρεάσει η τρέχουσα οικονομική κρίση τους ηλικιωμένους; Ποιοι αποτελεσματικοί μηχανισμοί υπάρχουν ήδη για τη στήριξη ενός γηράσκοντος πληθυσμού;
Κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας
Τέλος, σε ένα άρθρο από το γραφείο του EuroHealthNet, ανατρέχουμε σε σχεδόν 3 χρόνια COVID-19 και τις κυβερνητικές αντιδράσεις. Αναλογιζόμαστε τους λόγους γιατί οι απαντήσεις στην πανδημία απέτυχαν να λάβουν υπόψη τον κοινωνικό αντίκτυπο της πανδημίας και τα μέτρα περιορισμού και παρέθεσε παραδείγματα χωρών που κατάφεραν να υιοθετήσουν μια προσέγγιση με γνώμονα την ισότητα στην υγεία.
Ελπίζω αυτή η έκδοση του Περιοδικού να αποτελέσει έμπνευση για εσάς και το έργο σας, και όπως πάντα, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε απευθείας με τους συγγραφείς ή να μας γράψετε στο Γραφεία EuroHealthNet για περισσότερες πληροφορίες ή απορίες. Καλή ανάγνωση!
Καρολάιν Κόστονγκς
Η Caroline Costongs είναι Διευθύντρια του EuroHealthNet και ειδικός στη δημόσια υγεία και την προαγωγή της υγείας. Η Caroline ηγείται μιας διεπιστημονικής ομάδας που εργάζεται για την ευρωπαϊκή και (υπο)εθνική πολιτική, την υπεράσπιση, την έρευνα και την ανάπτυξη ικανοτήτων για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας. Η Caroline δραστηριοποιείται σε διάφορα φόρουμ της ΕΕ και του ΠΟΥ, Συμβουλευτικές Επιτροπές και διάφορα έργα της ΕΕ, και είναι μέλος του ICC – Διεθνούς Συμβουλίου για την Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Δημόσιας Υγείας.